Państwa członkowskie Interpolu

Sieć Interpolu obejmuje praktycznie cały świat, co stanowi zarówno jego siłę, jak i potencjalne ryzyko. Obecnie organizacja zrzesza 196 państw, co czyni Interpol największą międzynarodową siecią policyjną. Dzięki takiemu zasięgowi powiadomienie zainicjowane przez jedno państwo może doprowadzić do zatrzymania w innym, nawet jeśli między tymi krajami nie istnieje bezpośrednia umowa o ekstradycji. Dlatego właśnie kluczowe jest szybkie działanie oraz wsparcie prawne.

Nasz zespół prawników specjalizuje się w ochronie klientów przed bezprawnymi powiadomieniami i nadużyciami mechanizmów Interpolu. Analizujemy każdą sprawę, przygotowujemy wnioski do Komisji CCF i wspieramy klienta w dowolnym miejscu na świecie. Jeśli stałeś się obiektem międzynarodowego ścigania przez Interpol — skontaktuj się z nami już dziś. Pomożemy przywrócić swobodę przemieszczania się i ochronimy Twoje prawa na globalnym poziomie.

Interpol to międzynarodowa organizacja policji kryminalnej, której głównym zadaniem jest koordynacja współpracy organów ścigania z różnych krajów w walce z międzynarodową przestępczością. Interpol łączy wysiłki 196 państw członkowskich, co czyni go największą siecią policyjną na świecie.

Interpol został założony w 1923 roku w Wiedniu pod nazwą Międzynarodowa Komisja Policji Kryminalnej. Po II wojnie światowej, w 1946 roku, siedziba została przeniesiona do Paryża, a później do Lyonu we Francji, gdzie znajduje się do dziś. W 1956 roku organizacja oficjalnie zmieniła nazwę na „Interpol”. Przez dekady swojej działalności Interpol stał się kluczowym graczem w walce z przestępczością transnarodową.

Główny cel Interpolu — wspieranie i koordynowanie międzynarodowej współpracy policyjnej, szczególnie w sytuacjach, gdy przestępstwa dotyczą więcej niż jednej jurysdykcji. Wśród kluczowych zadań:

Interpol jest zarządzany przez kilka głównych organów:

Interpol nie ma uprawnień do aresztowania osób ani prowadzenia działań operacyjnych na terytorium państw — zapewnia jedynie koordynację i wsparcie lokalnym organom ścigania. Jego sukces bezpośrednio zależy od rzetelnej i zgodnej z prawem współpracy między krajami.

Członkostwo w Interpolu daje krajom dostęp do potężnych narzędzi: od globalnych baz danych po system powiadomień i zabezpieczoną sieć wymiany informacji. Jednakże nakłada ono również na uczestników określone zobowiązania: utrzymanie Krajowego Biura Centralnego, przestrzeganie Statutu organizacji oraz poszanowanie zasad neutralności, w tym niedopuszczalności prześladowań politycznych.

Na dzień dzisiejszy Interpol zrzesza 196 państw członkowskich, co czyni go najszerszą międzynarodową organizacją policyjną na świecie. Lista uczestników obejmuje praktycznie wszystkie uznane państwa:

Interpol regularnie aktualizuje listę uczestników, publikując informacje na oficjalnej stronie internetowej. Ostatnie przystąpienia obejmują Sudan Południowy, który stał się 194. państwem członkowskim, a także Palau i Tuvalu.

Proces przystąpienia do Interpolu jest ustrukturyzowany i oficjalnie regulowany Statutem organizacji. Aby zostać państwem członkowskim, kraj musi:

Po zatwierdzeniu państwo uzyskuje dostęp do wszystkich mechanizmów i systemów Interpolu, w tym do zabezpieczonej sieci I-24/7, globalnych baz danych oraz prawa do wysyłania powiadomień.

Pomimo przejrzystości procedury, istnieje szereg czynników, które mogą przeszkodzić w przystąpieniu kraju do Interpolu. Pierwszym i najbardziej znaczącym czynnikiem są spory polityczne i międzynarodowe nieuznanie. Państwa o ograniczonym uznaniu (Kosowo i Tajwan) napotykają protesty ze strony niektórych państw członkowskich, co utrudnia ich przystąpienie.

Jeszcze jeden ważny powód – brak przygotowania prawnego i instytucjonalnego, w szczególności, jeśli w państwie nie istnieje organ krajowy zdolny zapewnić wykonanie zobowiązań wobec Interpolu.

Ważne jest zauważyć, że Interpol zachowuje status neutralnej i apolitycznej organizacji, a wszelkie potencjalne spory w procesie przystąpienia są rozwiązywane na poziomie Zgromadzenia Generalnego z uwzględnieniem konsensusu państw członkowskich.

Pomimo wysokich wymagań, członkostwo w Interpolu nadal się rozszerza. Na przykład, Sudan Południowy został 194. krajem członkowskim Interpolu w 2018 roku. Pomimo niestabilności politycznej, państwo zdołało spełnić warunki przystąpienia, co stało się ważnym krokiem w walce z przestępczością transnarodową w regionie.

Palau i Tuvalu, dwa państwa wyspiarskie w Oceanii, przystąpiły do Interpolu w 2021 roku. Wyspy Salomona, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca również niedawno zostały włączone do grona uczestników, co pokazuje zainteresowanie krajów rozwijających się w umacnianiu współpracy w zakresie egzekwowania prawa.

Interpol to nie ponadnarodowy organ porządku publicznego, lecz platforma współpracy między organami ścigania państw członkowskich. Skuteczność tej platformy zależy od rzetelnego wypełniania przez państwa swoich zobowiązań oraz sprawnego mechanizmu współdziałania.

Każde państwo zobowiązuje się przestrzegać postanowień Statutu organizacji:

Kluczowym narzędziem współpracy między krajami jest zabezpieczona globalna sieć telekomunikacyjna I-24/7, za pomocą której członkowie Interpolu mogą wysyłać i otrzymywać powiadomienia o poszukiwanych osobach i obiektach, sprawdzać informacje w międzynarodowych bazach danych (dotyczących skradzionych dokumentów, pojazdów lub danych biometrycznych), szybko przesyłać Diffusions — nieformalne powiadomienia do konkretnych krajów, otrzymywać alerty o międzynarodowych zagrożeniach oraz koordynować działania w czasie rzeczywistym. Każdy kraj członkowski jest zobowiązany zapewnić całodobowe funkcjonowanie swojego Krajowego Biura Centralnego (НЦБ) oraz szybką obsługę otrzymywanych zapytań.

System Interpolu udowodnił swoją skuteczność w wielu głośnych sprawach. Na przykład w 2021 roku w Argentynie na podstawie czerwonego zawiadomienia Interpolu został zatrzymany Fernando Alberto Mendez – były urzędnik z Paragwaju, oskarżony o udział w dużym schemacie korupcyjnym. Argentyna przekazała go na podstawie wniosku o ekstradycję. Przeprowadzona przez Interpol wspólnie z 29 krajami operacja Infra-Hellas (2022) doprowadziła do ponad 100 aresztowań osób poszukiwanych za poważne przestępstwa, w tym morderstwa, handel ludźmi i narkotykami.

Narodowe Biuro Centralne — to oficjalne biuro Interpolu, utworzone w każdym kraju członkowskim organizacji. Znajduje się pod zarządem krajowych organów ścigania (najczęściej — ministerstwa spraw wewnętrznych, policji lub prokuratury) i pełni rolę głównego punktu kontaktowego między Interpolem a lokalnymi strukturami.

Chociaż NCB jest częścią struktury Interpolu, działa w ramach krajowego ustawodawstwa tego kraju, w którym się znajduje. Oznacza to, że każde biuro podlega własnym normom prawnym, ale musi przestrzegać zasad i reguł Statutu Interpolu.

NCB pełnią krytyczne funkcje w międzynarodowej współpracy:

NCB działają w trybie 24/7, zapewniając stałą gotowość do reagowania na międzynarodowe zapytania. NCB współpracują ze sobą bezpośrednio oraz za pośrednictwem Sekretariatu Generalnego. Wymiana informacji odbywa się poprzez zabezpieczoną sieć telekomunikacyjną I-24/7, która umożliwia krajom wysyłanie zapytań o zatrzymanie podejrzanych, sprawdzanie przekraczania granic i przemieszczania się poszukiwanych osób, składanie pilnych zapytań dotyczących identyfikacji i weryfikacji informacji, informowanie o międzynarodowych zagrożeniach lub operacjach specjalnych.

Zjednoczone Emiraty Arabskie odgrywają coraz bardziej zauważalną rolę w międzynarodowym systemie porządku prawnego, aktywnie współpracując z Interpolem w kwestiach ekstradycji, zwalczania przestępczości transnarodowej i wymiany informacji operacyjnych. Dzięki swojemu położeniu geograficznemu i otwartości gospodarczej, ZEA stały się nie tylko ważnym międzynarodowym hubem dla biznesu, ale także jednym z kluczowych partnerów Interpolu w regionie Bliskiego Wschodu.

Na terytorium ZEA działa Krajowe Biuro Centralne Interpolu w Abu Zabi, pod zarządem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Poprzez to biuro kraj uczestniczy w globalnym systemie wymiany danych i powiadomień, w tym Red Notices, Diffusions i innych formach międzynarodowych zapytań. Oprócz wymiany informacji, ZEA aktywnie uczestniczą w koordynacji operacji mających na celu walkę z terroryzmem, praniem pieniędzy, handlem ludźmi i cyberprzestępczością.

W Dubaju odbywa się również wiele międzynarodowych forów i konferencji organizowanych przy udziale Interpolu, co świadczy o dążeniu kraju do wzmacniania globalnych partnerstw w dziedzinie bezpieczeństwa. Jednocześnie władze Emiratów są znane ze swojej szybkiej reakcji na międzynarodowe wnioski oraz wysokiego poziomu prawnego przetwarzania spraw dotyczących poszukiwanych przez Interpol podejrzanych.

Zjednoczone Emiraty Arabskie aktywnie uczestniczą w międzynarodowych operacjach pod egidą Interpolu. W ostatnich latach kraj brał udział w takich globalnych inicjatywach, jak operacja „Lions” dotycząca walki z nielegalnym obrotem narkotyków oraz „First Light” — przeciwko transnarodowym oszustwom. Poprzez swoje NCB w Abu Zabi ZEA wymieniają dane z innymi krajami w trybie 24/7, uczestniczą w poszukiwaniach aktywów, aresztowaniach na podstawie międzynarodowych nakazów oraz monitorowaniu podejrzanych w ramach Red Notice.

Ponadto ZEA aktywnie rozwijają współpracę z innymi krajami Zatoki Perskiej i Zachodu. Na przykład w 2021 roku kraj wsparł inicjatywę Interpolu dotyczącą stworzenia specjalistycznej platformy do śledzenia transnarodowych sieci przestępczych, a także współorganizował regionalne szkolenia dotyczące walki z praniem pieniędzy. W ramach takich inicjatyw władze Emiratów wielokrotnie zatrzymywały osoby poszukiwane przez inne państwa, inicjowały deportacje lub ekstradycje zgodnie z międzynarodowymi porozumieniami.

Członkostwo w Interpolu ma bezpośredni wpływ na politykę prawną ZEA w zakresie ekstradycji. Emiraty wymieniają się informacjami otrzymanymi od innych krajów na podstawie Red Notices i dokonują zatrzymań podejrzanych na podstawie tych powiadomień. Jednak w przeciwieństwie do nakazu aresztowania, czerwone powiadomienie nie stanowi automatycznej podstawy do wydania: władze przeprowadzają analizę prawną, uwzględniając przestrzeganie praw człowieka, motywy polityczne oraz zasadę podwójnej kryminalizacji.

Procedury ekstradycyjne w ZEA regulowane są Federalnym Prawem nr 39 z 2006 roku, które opisuje warunki, na jakich dopuszcza się wydanie podejrzanych i skazanych osób. Oprócz tego ZEA zawarły ponad 30 dwustronnych umów o ekstradycji, w tym porozumienia z Francją, Indiami, Wielką Brytanią, USA i innymi krajami. Członkostwo w Interpolu upraszcza te procesy dzięki szybkiemu wymianie powiadomień, wniosków i materiałów dowodowych, a także zwiększa przejrzystość międzynarodowych dochodzeń.

Red Notice – to oficjalne zgłoszenie o poszukiwaniu osoby, umieszczone w międzynarodowym systemie policyjnym na wniosek jednego z państw członkowskich. Ma na celu umożliwienie innym krajom zatrzymania danej osoby w celu późniejszej ekstradycji. Zgodnie z definicją Interpolu, Red Notice stanowi „wniosek o ustalenie miejsca pobytu i tymczasowe zatrzymanie osoby poszukiwanej do celów ścigania sądowego lub odbycia kary”.

Ważne jest zrozumienie, że nie ma on mocy prawnej międzynarodowego nakazu aresztowania. To jedynie forma powiadomienia, która musi być poparta wewnętrznymi mechanizmami prawnymi kraju, w którym dana osoba została odnaleziona.

Państwa członkowskie Interpolu mogą inicjować wniosek o czerwone zawiadomienie za pośrednictwem swoich NCB. Po złożeniu wniosku, Sekretariat Generalny w Lyonie przeprowadza kontrolę prawną pod kątem zgodności ze statutem organizacji. W przypadku zatwierdzenia zawiadomienie może być albo publicznie dostępne (przez stronę internetową Interpolu), albo pozostać poufne. Zawiera ono następujące informacje:

Po otrzymaniu czerwonego powiadomienia organy ścigania ZEA mogą zatrzymać podejrzanego, ale do rozpoczęcia procedury ekstradycji wymagany jest oficjalny wniosek od państwa, które zamieściło powiadomienie. Następnie sprawa jest rozpatrywana przez sądy ZEA, które oceniają zgodność z następującymi kryteriami:

W przypadku wystarczających podstaw osoba może zostać ekstradowana do kraju wnioskującego. Jednak w praktyce zdarzają się również kontrowersyjne przypadki.

Pomimo gwarancji prawnych, w niektórych przypadkach wykorzystanie czerwonych powiadomień w ZEA wywoływało krytykę ze strony obrońców praw człowieka i międzynarodowych obserwatorów. Jednym z najbardziej dyskutowanych aspektów było domniemane wykorzystanie powiadomień do wywierania presji na biznesmenów i przeciwników politycznych.

Na przykład odnotowano przypadki, gdy osoby oskarżone o spory finansowe na terytorium państw Zatoki Perskiej trafiały do bazy Interpolu z formułowaniem „oszustwo”, nawet jeśli chodziło o konflikt cywilnoprawny. Takie powiadomienia prowadziły do zatrzymań na lotniskach w krajach trzecich, zamrażania kont bankowych i innych poważnych konsekwencji.

Mechanizm odwołania się od takich powiadomień istnieje — przez Komisję CCF, ale ten proces jest długotrwały i nieprzejrzysty, co stwarza ryzyko nadużyć. Właśnie dlatego międzynarodowi eksperci prawni wzywają do bardziej rygorystycznej weryfikacji powiadomień i wzmocnienia gwarancji prawnych w celu ochrony osób przed politycznie motywowanymi prześladowaniami.

Na chwilę obecną do Interpolu nie należą następujące uznane przez ONZ państwa:

W Interpolu nie są dopuszczane częściowo uznane państwa i nieuznane terytoria, takie jak Kosowo, Tajwan, Górski Karabach, Cypr Północny, Abchazja i Osetia Południowa, Palestyna (pomimo członkostwa w ONZ ze statusem obserwatora, Palestyna nie jest członkiem Interpolu). Przyczyny odmowy członkostwa obejmują brak uznania przez ONZ, niestabilność polityczną, sankcje lub niewystarczającą integrację z międzynarodowym systemem prawnym.

Konsekwencje braku członkostwa w Interpolu: ograniczony dostęp do międzynarodowych baz danych (poszukiwanie osób, dokumenty, broń, biometria), niemożność publikowania powiadomień, ograniczone kanały współpracy z innymi krajami w sprawach dotyczących przestępczości transnarodowej, terroryzmu, cyberprzestępczości i handlu ludźmi, trudności w ekstradycji i przekazywaniu dowodów, szczególnie w sprawach wymagających szybkiej wymiany informacji. W niektórych przypadkach takie państwa korzystają z umów dwustronnych, kanałów dyplomatycznych lub współpracy za pośrednictwem państw trzecich, ale nie zastępuje to pełnoprawnej pracy poprzez mechanizmy Interpolu.